Türkiye’de Düşük Karbonlu Kalkınma Çalışmaları Sürüyor

Düşük Karbonlu Kalkınma için Çözümsel Tabanlı Strateji ve Eylem Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi Kapsamında çalışmalar devam ediyor.

Avrupa Birliği (AB) Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) kapsamında desteklenen ve T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda, Human Dynamics, REC ve AESA Konsorsiyumu tarafından yürütülen "Düşük Karbonlu Kalkınma için Çözümsel Tabanlı Strateji ve Eylem Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi” 7 Haziran 2017 tarihinde başlatılmıştı. Proje, iklim değişikliği ile bilimsel tabanlı mücadele yoluyla küresel çabalara katkı sağlayarak, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılmasını amaçlıyordu.

Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı'nda yer alan binalara, atık değerlendirmelerine, ulaştırma ve tarım sektörlerine ilişkin olarak, iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmeye yönelik uygun maliyetli eylemlere odaklanmak suretiyle, uzun vadede düşük karbon emisyonunun gerçekleştirilmesini desteklemek için analitik temel oluşturulması ve AB iklim politika ve mevzuatına kademeli olarak uyum sağlanarak düşük karbonlu kalkınmaya doğru orta ve uzun vadeli iklim eylemlerine hazırlanmak için ulusal ve yerel kapasitenin arttırılması da diğer hedefler arasındaydı.

Projenin ikinci bileşeni kapsamında iklim değişikliği konusunda dört adet AB Direktifinin Türkiye’de ulusal mevzuata uyumlaştırılmasına yönelik Düzenleyici Etki Analizi (DEA) çalışmaları gerçekleştiriliyor. Bu Direktiflerden bir tanesi de AB Emisyon Ticareti Direktifi. DEA çalışması kapsamında, uyumlaştırma ve uygulamadaki olası sorunlar tespit edildi ve bunlara yönelik politika alanları belirlenerek çözüm önerileri üretildi. Direktifin uygulanması sürecinin ülkemizdeki ilgili paydaşlara getirdiği ekonomik, çevresel ve sosyal fayda ve maliyetler analiz edilerek raporlanacak. Bu noktada, olası etkilerin değerlendirilmesi ve ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerinin alınması amacıyla danışma toplantıları gerçekleştirildi.

Danışma süreci çerçevesinde 7 Mayıs 2019 Salı günü Radisson Blu Hotel, İstanbul Şişli’de enerji sektörüne yönelik bir çalıştay gerçekleştirildi. Çalıştayda çalışma kapsamında tespit edilen politika alanları ve seçenekler özelinde, ekonomik, çevresel ve sosyal fayda ve maliyetlere ilişkin görüşler alındı.

2017 yılından bu yana yürütülen çalışmalar hakkında genel bilgiler verildikten sonra AB Direktifleri ve Yükümlülükler, Türkiye’de mevcut durum ve sorunlar gözden geçirildi ve Düzenleyici Etki Analizi konusunda aşağıdaki bilgiler aktarıldı:

Düzenleyici etki Analizi, (DEA) Yeni veya mevcut bir düzenlemenin ekonomik, çevresel ve sosyal fayda ve maliyetlerini analiz ederek, ilgili paydaşlara ve ülkeye etkilerini ortaya koyan bir araçtır.

• Karar vericilerin kullanacağı bir araçtır,
• Bir düzenlemenin ekonomik etkilerinin çalışılmasından daha geniştir,
• Bütün bulguları sayısallaştır(a)maz,
• Ulaşılan sonuçların kalitesi, erişilen bilgi ve veriler ile süreçte izlenilen yöntemin kalitesine bağlıdır,
• Zaman zaman değerlerin yargılanmasını gerektirir,
• Hükümet yerine karar alan bir kara kutu değildir.

DEA nın amacı:

• Direktiflerin Türkiye için mümkün olan en düşük maliyetler ile uygulanmasını desteklemek
• Direktifler ile yönetmelikleri karşılaştırması
• Seçilen direktiflerinin ekonomik, çevresel ve sosyal fayda ve maliyetlerinin hesaplanması
• Maliyetlerin paydaşlar arasında adil biçimde dağıtılmasına destek olmak
• Paydaşlar üzerinde güven tesis edilerek, düzenlemenin benimsetilmesi ve düzenlemeye uyumun  kolaylaştırılması
• Paydaşların yönlendirmeleri ışığında direktiflerin uygulanmasının olası olumlu ve olumsuz sonuçlarının gözden geçirilmesi ve muhtemel sorun ve dirençlerin saptanması
• Avrupa Birliği müzakere sürecinde kullanılabilecek bilgi üretmek

Ulaşım, Binalar, Atık ve Tarım sektörleri özelinde Sektörel Etki Analizi (SEA) çalışmaları gerçekleştirildi

Projenin ikinci bileşeni kapsamında AB İklim Mevzuatı’nın Türkiye’de uyumlaştırılması ve uygulanması durumunda oluşabilecek sektörel etkilerin ortaya koyulması amaçlandı. Bu amaca yönelik olarak Ulaşım, Binalar, Atık ve Tarım sektörleri özelinde Sektörel Etki Analizi (SEA) çalışmaları gerçekleştirildi. SEA çalışmaları kapsamında farklı AB direktiflerinin söz konusu dört sektöre etkilerinin değerlendirilmesi ve bu konuda ilgili paydaşların görüşlerinin alınması amacıyla danışma süreci yürütülecek.

Danışma süreci çerçevesinde İstanbul’da gerçekleştirilecek toplantılardan birinde, Atık sektöründeki etkiler ele alındı. Atık sektörü SEA danışma toplantısı 12 Haziram’da Grand Cevahir Otel’de gerçekleştirildi. Toplantıda çalışma kapsamında tespit edilen mevcut durum ve direktiflerin olası fayda ve maliyetlerine ilişkin görüşler alındı. Bu bölümde atık Yönetimini etkileyen AB direktifleri değerlendirildi. Sonrasında direktiflerin etkisini görebilmek için bir anket çalışması yapıldı.

ATIK SEKTÖRÜNÜ ETKİLEYEN AB İKLİM DİREKTİFLERİ